به گزارش روابط عمومی دانشگاه فردوسی مشهد، نخستین کنگره ملی آبیاری و زهکشی ایران، صبح روز چهارشنبه 23 اردیبهشت، در سالن اجتماعات دانشکده علوم دانشگاه فردوسی مشهد آغاز به کار کرد.
دکتر کافی، رئیس دانشگاه فردوسی مشهد، ضمن خوش آمدگویی به مسئولان و فعالان عرصه آبیاری و محیط زیست گفت: با اینکه برگزاری کنگره های اینچنینی باید خیلی زودتر اتفاق می افتاد، اما بسیار خرسندیم که دانشگاه فردوسی مشهد افتخار میزبانی نخستین کنگره آن را بر عهده دارد.
وی با بیان اینکه زمان بازگو کردن واقعیات و بیان عمق فاجعه گذشته است، یادآور شد: استفاده نامطلوب از تکنولوژی برای تخریب و تخلیه منابع آب خیانت بزرگی بود که در سالهای اخیر اتفاق افتاد.
دکتر کافی با اشاره بهتجربه نیاکان منطقه خراسان در زمینه استفاده از منابع آبی گفت: باید بپذیریم که انسانها باید برای ادامه حیات و پایداری،به استفاده بخشی از آب قناعت کنند چرا که آب میراثی است که متعلق به آیندگان نیز هست.
دکتر کافی پایش جدی در این خصوص را یکی از اولویت های جدی دانشگاه دانست و خاطرنشان کرد: دانشگاه فردوسی مشهد تمام توان خود را برای کمک به حل بحران آب در استان گذاشته است.
در ادامه دکتر رضا جمشیدی، معاون برنامه ریزی استانداری خراسان رضوی، با ارائه گزارشی از وضعیت استان گفت: استان خراسان رضوی با در اختیار داشتن 116 هزار کیلومتر مربع از مساحت کشور، 1.2 میلیون هکتار اراضی زیر کشت دارد که در این اراضی 7 میلیون محصول زراعی و دامی تولید می کند.
وی با اشاره به اینکه خراسان از نظر درآمد سرانه رتبه سوم را داراست، خاطر نشان کرد: جمعیت حاشیه نشین شهر مشهد که در اثر خشکسالی های پیاپی و مهاجرت روستاییان به شهرها صورت گرفته است، باعث به وجود آمدن فقر نسبی و درآمدی در این شهر شده است.
معاون برنامه ریزی استانداری خراسان رضوی با بیان اینکه حدود 90 در صد آب استان در بخش کشاورزی و 7 درصد در بخش شرب و بقیه در بخش صنعت مصرف می شود، یادآور شد: مهمترین مشکل در بحث توسعه اقتصادی بحث آب است که این مشکل در محور شرق استان به صورت حادتری دیده می شود.
وی جداسازی آب شرب از فضای سبز، نصب کنتورهای هوشمند، اجرای طرحهای آبخیزداری، مدیریت آبهای مرزی و اصلاح الگوی کشت را اقدامات لازم برای تامین آب در کوتاه مدت دانست و خاطرنشان کرد: مطالعاتی برای تامین آب استان از دریای خزر و عمان نیز در حال انجام است.
در ادامه، دکتر امین علیزاده، عضو هیأت علمی دانشگاه فردوسی مشهد و رئیس کنگره ملی آبیاری و زهکشی گفت: کشاورزی ناهماهنگ با طبیعت منابع آب و خاک کشور را نابود کرده است و این در حالی است که هنوز به قوانین و اخلاق آب آشنایی نداریم.
دکتر علیزاده با بیان اینکه در کشور 117 دانشکده کشاورزی داریم، خاطرنشان کرد: در کشور ما علم آبیاری به ارتقای دانش آبیاری ما کمک نکرده است و هنوز هم کشاورزی بیش از پتانسیل کشور، آب در اختیار دارد.
رئیس کنگره آبیاری و زهکشی ایران اظهار کرد: 620 مقاله به دبیرخانه کنگره رسیده است که امیدواریم در نشست های این کنگره عقاید و نظرات متضاد مطرح و مورد بحث قرار گیرد.
مهندس ستار محمودی، قائم مقام وزیر نیرو نیز با اشاره به اینکه در گذشته ابزارهای نسبتا متعادل تری برای دست یابی به آب وجود داشت، خاطرنشان کرد: مشارکت مردم و احساس مسئولیت شان نسبت به منابع آبی از مواردی بود که در گذشته منابع مصرفی با بحران کمتری مواجه می شد.
وی یکی از مباحث اصلی در دولت جدید را بحث آب و محیط زیست دانست و ابراز امیدواری کرد راه نجات کشور با تکیه بر فکر و اندیشه کارشناسان و خبرگان کشور و با برگزاری همایش های اینچنینی شناسایی شود.
مهندس سید محمدحسین شریعتمدار، مشاور وزیر جهاد کشاورزی نیز در ادامه با معرفی مرکز مطالعات راهبردی کشاورزی و آب در اتاق بازرگانی گفت: این مرکز در سال 91 و به منظور وظیفه مند شدن، ساماندهی و توانمند سازی اتاق بازرگانی در بخش کشاورزی تشکیل شد.
وی توانمند سازی کمیسیونهای کشاورزی استانی، ترسیم نقشه کشاورزی و انتقال راهبردهای تولید شده را از اهداف این مرکز عنوان کرد.
مهندس عباس کشاورز، معاون وزیر جهاد کشاورزی نیز با بیان اینکه ما از حقی که طبیعت برای ما قائل بوده است بیشتر استفاده کرده ایم، گفت: دنیا از سال 1940 غارت از آبهای زیرزمینی را آغاز کرده است و برخی کشورها مانند ایران سالها به این غارت ادامه داده اند.
وی نیاز زیست محیطی، نیاز صنعت، نیاز شرب و نیاز کشاورزی را چهار نیاز اصلی برای آب دانست و ادامه داد: مهمترین اقدام وفاق ملی بر روی مسئله موجودی آب است و اینکه همه سازمانها و دستگاههای دولتی در کنار هم برای رفع مشکل آب اقدام کنند.
دکتر سعید نی ریزی، رئیس کمیسیون بین المللی آبیاری و زهکشی، با بیان اینکه توسعه آبیاری در گذشته باعث افزایش درآمد و کاهش فقر و ارتقاء سطح زندگی مردم شد، افزود: تغییر رژیم غذایی و تغییر الگوی کشت به محصولات پردرآمد از نشانه های کشاورزی مدرن بود که در دهه جدید اتفاق افتاد.
وی توسعه ناپایدار شبکه های آبیاری خصوصی را در برداشت بی رویه آبهای زیرزمینی، توسعه غیرقابل کنترل پمپاژ آب از رودخانه ها، آلودگی منابع آبها و تخریب محیط زیست دانست.
لازم به ذکر است نخستین کنگره ملی آبیاری و زهکشی ایران در روزهای چهارشنبه و پنج شنبه و در جلسات مختلف موضوع آب و آبیاری در ایران را مورد بحث و بررسی قرار می دهد.
